Inspirerende destinatie: Nantes

Scroll voor inspiratie

Nantes

Stad van Jules Verne, Lu en creatieve kunst

Nantes is een stad aan de Loire in het westen van Frankrijk. De stad die ooit floreerde door industrie en scheepsbouw, raakte vanaf eind jaren tachtig in verval door sluiting van de scheepswerven. Een nieuwe focus gericht op kunst en cultuur zorgde voor een nieuwe impuls aan de stad en een bijzondere ontwikkeling van de stad. Afgelopen week was een langverwachte trip naar deze stad eindelijk aangebroken en eerlijk is eerlijk: de stad maakt de hoge verwachtingen waar.

De stad Nantes

Al sinds de 13e eeuw kent Nantes maritieme activiteiten, maar vanaf het begin van de 18e eeuw ontwikkelde de stad zich tot een belangrijk maritiem centrum. De scheepsbouw werd al snel één van de belangrijkste economische factoren in de stad en de ‘Chantiers de l’Atlantique’ ontwikkelde zich tot de grootste werf van Frankrijk. Met de bouw van schepen zoals de ‘Normandie’ en de ‘Queen Elizabeth II’ verwierf de werf internationale bekendheid.

Maar in de tweede helft van de 20e eeuw verschoven de scheepsbouw activiteiten in Frankrijk steeds meer zeewaarts. De scheepswerven op ‘île de Nantes’ wisten het door fusies nog tot 1987 vol te houden, maar daarna viel het doek. Meer dan tienduizend inwoners verloren hun baan. Naast de maritieme sector had ook de voedingsindustrie een belangrijke rol in de stad. Een van de grootste fabrieken was die van LU, maar nadat dit bedrijf werd overgenomen, kwam ook deze fabriek leeg te staan.

Toen Jean-Marc Ayrault in 1989 tot burgemeester werd gekozen, besloot hij dat de stad gerevitaliseerd moest worden door middel van kunst en cultuur. Dit besluit was geïnspireerd door Bilbao. Een havenstad in Spanje, die door het architectonische Guggenheimmuseum nieuw leven werd ingeblazen. Dankzij de versterking van het culturele klimaat heeft de stad de aantrekkingskracht op studenten vergroot (40% van de inwoners is onder de 30 jaar), de werkgelegenheid gestaag zien dalen en is het aantal toeristen fors gegroeid (tot 3,3 miljoen overnachtingen in 2018).

Overal in de stad is kunst te zien. Dat strekt zich uit tot aan de Atlantische Oceaan, want ook langs de rivier de Loire zijn er diverse kunstlocaties ontwikkeld. De route langs de Loire eindigt bij de badplaats Saint-Brévin-les-Pins. Hier kronkelt een enorme metalen zeeslang uit de oceaan.

De stad heeft zich bij enkele stadsgebieden laten inspireren door de creativiteit van Jules Verne (bekend van de fantasieboeken en afkomstig uit Nantes) en Claude Ponti (een kinderschrijver en illustrator). Met als hoogtepunt de ontwikkeling van de voormalige scheepswerven op ‘île de Nantes’ tot een bolwerk van kunst en creativiteit. Naast alle kunstzinnigheid heeft de stad ook nog enkele mooie historische locaties die een bezoek waard zijn.

Hieronder vijf reden waarom Nantes inspireert:

#1: Île de Nantes

Île de Nantes is het kunsthart van de stad. Hier komen Jules Verne, Leonardo da Vinci en de industriële historie van de stad samen. Het hoogtepunt is zonder twijfel Les Machines de l’île (eiland van machines). Dit project, dat in juli 2007 zijn deuren opende, heeft als doel om het imago van de stad te promoten en een identiteit op te bouwen als creatieve hub van dromen en fantasie.

De Grand Éléphant is een enorme stalen (met hout bekleedde) olifant van 12 bij 8 meter. De olifant maakt 30 minuten durende ritjes over het terrein, zodat je de voormalige scheepswerf op een andere manier kunt bekijken. Er kunnen maar liefst 49 passagiers meerijden op deze olifant, die met zijn slurf zelfs water kan spuiten op nietsvermoedende toeschouwers. Een attractie die jong en oud verwonderd en een wandelende landmark voor de stad is geworden.

In de ‘Carrousel des Mondes Marins’ komt het fantasierijke diepzeeleven uit de verhalen van Jules Verne tot leven. In enorme carrousel (22 meter doorsnee) van drie verdiepingen kunnen bezoekers meerijden op mechanische diepzee creaties.

Nantes werkt momenteel volop aan een nieuw ambitieus project dat in 2022 open zal gaan: l’Arbre aux Hérons (de reigerboom). Dit wordt een enorme stalen boom (32 meter hoog), waarvan de takken aan maximaal 300 bezoekers toegang geven tot hangende tuinen. De bezoeker loopt via loopbruggen van tak naar tak om deze “stad” te ontdekken, die bevolkt wordt door een hele verzameling mechanische dieren. In de top zullen twee gigantische reigers zitten, die bezoekers op hun rug mee de lucht in nemen. In La Galerie des Machines zijn de eerste prototypes al te vinden, zoals een mechanische luiaard, een spin, een mier en een kolibrie. Ook is hier een schaalmodel van de reigerboom te vinden.

#2: Groene ambitie

Met meer dan 100 parken en tuinen (met een totale oppervlakte van 1050 hectare) is Nantes oprecht een groene stad te noemen. Het oppervlak aan groene ruimte is de afgelopen decennia verdubbeld en de stad claimt inmiddels dat iedere inwoner binnen 500 meter van een groene ruimte leeft.

In 2007 werd een klimaatplan aangenomen en in 2013 werd de stad uitgeroepen tot European Green Capital. De stad heeft een duurzaam vervoersbeleid ontwikkeld, met een focus openbaar vervoer en fietsbeleid. Tussen 2010 en 2014 werd meer dan 40 miljoen geïnvesteerd in fietsbeleid.

Ook was Nantes de eerste stad die succesvol de elektrische tram herintroduceerde. Er heeft in de stad aantoonbaar een CO2 reductie plaatsgevonden sinds het klimaatplan in 2007 werd geïmplementeerd, dat moet oplopen tot een reductie van 30% per inwoner in 2020 en een halvering in 2030.

#3: Herbestemming van panden

Nantes telt 121 beschermde gebouwen, waarvan er 23 van historische aard zijn. Met het vertrek van onder andere de LU fabriek en de scheepswerven kwamen veel van deze panden leeg te staan. Stap voor stap worden deze herontwikkeld tot kantoorruimte, woningen en recreatieve bestemmingen. Op deze manier staan er hippe plekken.

Een mooi voorbeeld is de Hangar a Bananas, een voormalige opslag van geïmporteerde bananen. Inmiddels vind je hier bars, restaurants, een discotheek en theater waarbij de oude sfeer van weleer getracht is te bewaren. Een ander voorbeeld is Le Lieu Unique, de oude koekjesfabriek van LU. Deze plek is uitgegroeid tot een creatieve verzamelplaats met onder andere een theater, een bar, hamam, boekhandel, bioscoop en galerie.

Op diverse plekken vind je een bijzondere combinatie tussen oud en nieuw. Een bijzonder voorbeeld hiervan is muziekcampus Trempolino, waar een bus de derde verdieping in lijkt gereden. Een ander mooi voorbeeld is het historische Chateau des ducs de Bretagne, waar je vanaf 2020 met een moderne glijbaan aan de buitenzijde van het kasteel naar beneden kunt roetsjen.

#4: Integratie in de openbare ruimte en bij ondernemers

Bij een integrale identiteit wordt deze ook geïntegreerd in alledaags beleid en dat is precies wat Nantes doet. De kunst blijft niet beperkt tot enkele attracties, maar wordt ook in alledaagse zaken toegepast. Een mooi voorbeeld is de toepassing in speeltoestellen of sportelementen

In het hart van Square Mercoeur Park is bijvoorbeeld een bijzondere speelplaats gerealiseerd die ontworpen is door de Japanse architect en artiest Kinya Maruyama. Een landmark op zichzelf. Een ander voorbeeld is Dépodépo waar je je in een achtertuin van een reus waant met tuingereedschap en grote lege bloempotten die bij elkaar een leuke speelplaats vormen. Op weer een andere plaats zijn vier basketbalborden samengesmolten tot een boom of is er een halfrond voetbalveld aangelegd.

Maar ook ondernemers spelen op de kunst in. Diverse ondernemers hebben creatieve vormen van signing aangebracht op hun pand en meerdere hotels hebben een kunstaspect aangebracht.

#5: La Ligne Verte (groene lijn)

Hoe verbind je al die kunstzinnige locaties in de stad met elkaar en maak je ze eenvoudig zichtbaar en vindbaar voor toeristen? Dat moeten ze gedacht hebben in Nantes toen ze de groene lijn ontwikkelden. Een groene doorlopende streep op het wegdek, die dwars door de stad loopt. Je kunt deze 16 kilometer lange lijn op iedere willekeurige plek oppakken en op deze manier kom je langs bijna 60 kunstzinnige locaties. Bij de VVV of online kun je ook een plattegrond vinden waarop de lijn en de locaties zijn aangegeven.

Met een duidelijke langetermijnstrategie is de stad nieuw leven ingeblazen. De historische plekken zijn omgetoverd tot creatieve plekken of tot een samensmelting van historie en moderne architectuur. Met Jules Verne als bekende inwoner komen de bizarre mechanische creaties niet uit de lucht vallen en is het een mooi voorbeeld van identiteitsgebonden ontwikkeling. De toepassing in beleid, openbare ruimte, bij ondernemers, in de marketing, architectuur, vervoer etc. maakt dat Nantes een inspirerend voorbeeld is van een bestemming die integraal werkt aan haar identiteit, marketing en ontwikkeling.